الکتروشوک
دستگاهی الکتریکی که با شوک‌های الکتریکی خفیف، تارلرزۀ بطنی یا دهلیزی را بیاثر می‌کند دفیبریلاتور یا تارلرزه‌بَر نام دارد.
تارلرزه‌بَر (دستگاه شوک غیر هماهنگ) که بیشتر به نام الکتروشوک شناخته می‌شود، دستگاهی است که تارلرزه بطنی را از بین می‌برد. فیبریلاسیون (تارلرزه) بطنی زمانی رخ می‌دهد که فیبرهای عضلهٔ قلب به صورت نامنظم منقبض می‌شود. در حالت طبیعی، فیبرهای عضلات قلبی منظم منقبض می‌شوند و قانون «همه یا هیچ» بر آنها حاکم است (یعنی ابتدا سلولهای عضلانی دهلیزها و سپس سلولهای عضلانی بطنها منقبض می‌شوند). در صورتی که بخش دهلیز قلب، دچار تارلرزه شود به آن تارلرزه دهلیزی و در صورتی که در بطنها اتفاق بیفتد تارلرزه بطنی نامیده می‌شود. در تارلرزه دهلیزی، قلب، هنوز قادر به پمپاژ مقداری خون هست و انقباض بطنها، فشار دستگاه خون‌رسانی را نگه می‌دارد. اما تارلرزه بطنی بسیار خطرناک است و در اثر آن در عرض چند دقیقه، مرگ حادث می‌شود. تارلرزه‌بر یا الکتروشوک جهت اصلاح این وضعیت به کار می‌رود. شوک اعمال شده به عضله قلب، همه فیبرها را به طور هم زمان منقبض می‌کند و در نتیجه همه فیبرها به حالت بازیابی می‌روند و امید است که بعد از آن به ریتم طبیعی خود بازگردند
دفیبریلاتور به چه معناست؟
دفیبریلاسیون Defibrillation درواقع تشکیل‌شده از دو کلمه De (به معنی خنثی کردن) و Fibrillate (به معنای انقباضات ناهماهنگ و نامتعادل و غیرمتناسب قلبی) است و اگر بخواهیم تعریفی از دفیبرلاسیون ارائه دهیم باید بگوییم دفیبرلاسیون درواقع درمانی برای آریتمی های تهدیدکننده حیات در قلب، مثل فیبرلاسیون بطنی یا دهلیزی و بـی نبضی است. دفیبرلاتورها می‌توانند، خارجی، انتقالی یـا کاشتنی باشند که نوع آن بر اساس کاربرد دستگاه تعیین خواهد شد. بعضی از دفیبرلاتورهای خارجی بانامAED) Automated External Defibrillator) شناخته می‌شوند که به‌صورت خودکار روند درمان را انجام میدهند. یعنی ناظر و مریض می‌توانند از آن بدون نیاز به آموزش و یادگیری استفاده کنند.
الکتروشوک در زمانی در ایتالیا اختراع شد که این کشور به فاشیسم مبتلا بود، این وسیله در آن هنگام، در آن واحد یک امید، یک دروغ و یک وسیله تجاری پرسود شد.
این وسیله را دستگاه چرلتی -بینی هم نامیده می‌شود. مخترعان این وسیله یک نورولوژیست و روانپزشک اینالیایی به نام اوگو چرلتی و دانشجویش لوسیو بینی بودند. زمانی که این وسیله در آپریل سال ۱۹۳۸ رونمایی شد، یک پیشرفت درمانی عمده محسوب می‌شد.
پیش از آن برای درمان پاره‌ای از بیماری‌های روانپزشکی از تزریق انسولین استفاده می‌شود، با تزریق انسولین، قند خون بیماران پایین می‌آمد و آنها به اغما می‌رفتند، این کار به کاهش علایم برخی از اختلالات روانپزشکی کمک می‌کرد. این شیوه درمانی را «منفرد جی سَکِل»، ابداع کرده بود. اما این شیوه درمانی پرخطر بود و می‌توانست صدمات عصبی بی‌برگشتی در بیماران ایجاد کند.
شیوه دیگر درمانی که تا قبل از استفاده از الکتروشوک استفاده می‌شد، استفاده از مواد شیمیایی تشنج‌زای خاصی مثل کاردیازول بود. این شیوه درمانی در سال ۱۹۳۵ توسط «ژوزف ال فون مِدونا» پیشنهاد شد.
شیوه درمانی دیگر که پیش از این در «یک پزشک» در مورد آن نوشته‌ام، لوکوتومی بخش پیش‌پیشانی مغز بود که توسط آنتونیو مونیز رواج پیدا کرد و بعدها والتر فریمن آن را در آمریکا تحت نام لوبوتومی مرسوم کرد. اما این شیوه درمانی هم می‌توانست تأثیرات شدید و غیرقابل برگشتی در بیماران ایجاد کند و به علاوه شیوه پرهزینه‌ای هم بود.
در چنین شرایطی و در غیاب داروهای روانپزشکی مؤثر که امروزه در اختیار داریم، چرلتی تصمیم گرفت که برای درمان شیزوفرنی (روانگسیختگی) از شوک‌درمانی یا القای تشنج با جریان الکتریسیته ECT استفاده کند.
اوگو چرلتی در دانشگاه رم تحصیل کرده بود، او که بافت‌های بدن از جمله مغز را لحاظ میکروسکوپی بررسی کرده در زمره کسانی بود که به ارگانیک بودن بیماری‌های روانی باور داشت. او زیر نظر بهترین آناتومی‌دان سیستم عصبی ایتالیا و دانشمندان دیگری که تحولی در رنگ‌آمیزی بافت‌ها برای آسان کردن مطالعه میکروسکوپی آنها ایجاد کرده بودند، کار می‌کرد.
بعد از مدت‌ها پژوهش، او در سال‌های دهه بیست به این نتیجه رسید که نمی‌توان اختلالات روانی را به آسیب بخش خاصی از مغز مرتبط کرد و آناتومی و پاتولوژی در شناسایی منشأ این بیماری‌های نمی‌تواند کمکی کند.
در این زمان بود که تحت نظارت او، دانشجویش -بینی-دستگاه الکتروشوک را ساخت.
در آپریل سال ۱۹۳۸، برای اولین بار در طبقه اول کلینیک بیماری‌های اعصاب و روان دانشگاه سلطنتی رم، این دستگاه آزمایش شد. در این آزمایش یک بیمار شیزوفرنیک که تنها با اصطلاحات خاص خودش ارتباط برقرار می‌کرد و هیچگونه علایم احساسی از خود بروز نمی‌داد، شرکت داده شد. سر او تراشیده شد و دو الکترود به گیجگاه‌های او وصل شد، بعد از چند لحظه تأمل و در حالی که بیمار فریاد می‌زد، دکمه فشار داده شد و بیمار تشنج کرد.
بعد از به هوش آمدن، بیمار برای اولین بار به محیط پیرامونش، توجه نشان داد و علایمی از بهبودی را نشان داد.
اما یکی از پژوهشگرانی که دفترچه‌های یادداشت بینی را بررسی کرده است ، عقیده دارد که داستان بالا از ابتدا تا انتها تخیلی است و اصلا واقعیت ندارد. تا پیش از داستانی که در بالا خوانید، سه تلاش ناموفق دیگر هم انجام شده بود.
اما علیرغم این عدم صداقت در بازتاب آزمایش‌های اول، تحقیقات بینی و چرلتی ادامه پیدا کرد، دستگاه تکمیل شد و حق اختراع یا پتنت آن هم رسما ثبت شد. دستگاه به سراسر جهان ارسال شد و بینی و چرلتی را ثروتمند کرد. به زودی مدل‌های دیگری از دستگاه از جمله یک مدل قابل حمل هم ساخته شد.
به‌طورکلی می‌توان دفیبریلاتور ها را به پنج گروه اصلی تقسیم نمود.
1. دفیبریلاتور دستی خارج از بدن (Manual external)
2. دفیبریلاتور دستی داخلی (Manual internal)
3. دفیبریلاتور خارجی اتوماتیک (Automated external AED)
4. کاردیوورتر-دفیبریلاتور قابل کاشت (Implantable cardioverter-defibrillator ICD)
5. دفیبریلاتور (Wearable cardiac)
اجزای دستگاه الکتروشوک
همان‌طور که گفته شد، دستگاه الکتروشوک انواع مختلفی دارد که هرکدام از آنها ساختار خاصی دارند و دارای عملکرد مخصوص به خود هستند. معرفی تمامی اجزای دستگاه الکتروشوک با توجه به مدل‌های متنوعی که در بازار وجود دارد، کاری غیرممکن است؛ اما با توجه به تفاوت‌های موجود میان دستگاه‌ها، اساس کار در همه آنها یکسان بوده و مراحل کار نیز تقریباً مشابه است.
همه دستگاه‌های الکتروشوک دارای 4 جزء اصلی هستند که با صرف‌نظر از اجزای دیگر می‌توان گفت این 4 قسمت در همه مدل‌ها تقریباً یکسان است.
انتخاب‌گر میزان انرژی الکتریکی: شما با استفاده از انتخاب‌گر دستگاه میزان انرژی لازم را تنظیم کنید.
دکمه شارژر انرژی الکتریکی: انرژی الکتریکی موردنیاز به‌وسیله این دکمه به پدال‌ها منتقل می‌شود.
دکمه‌های تخلیه انرژی: به کمک این دو دکمه می‌توان انرژی الکتریکی را در بدن بیمار تخلیه نمود.
پدال: هر دستگاه الکتروشوک دارای دو پدال است که به‌وسیله این دو پدال انرژی به قفسه سینه بیمار منتقل می‌شود.
نکات ایمنی در حین استفاده از الکتروشوک :
باید اطمینان یابیم که دیگران با بیمار و یا تخت بیمار تماس ندارند و شوک را اعلام کنیم
بهتر است برای جلوگیری از انفجار جریان اکسیژن را قطع کنیم
در زمانهایی که از دستگاه استفاده نمیشود، لازم است تا شارژ کامل در دمای اتاق که معمولاً بسته به نوع سیستم ۴ تا ۲۴ ساعت به طول میانجامد، در حال شارژ مداوم باشد.
بیشتر سازندگان توصیه میکنند که باتریها بعد از هر استفاده حتماً شارژ شود و هر دو سال یک بار، باتریها به صورت کلی تعویض شود
منبع :
https://sedanmed.ir/product-category/medical-equipment/defibrillator/
