مش جراحی به محصول پزشکی گفته می شود که مانند یک صفحه توری ساخته شده از پلیمرهای زیست تخریب پذیر است که دارای مواد بسیاری در خود هستند. مشی که در جراحی مورد استفاده قرار می گیرد از مواد بیولوژیک و ارگانیک تهیه می‌شود. به همین دلیل با توجه به کاربردی که دارد در برخی از مواقع قابل جذب و در برخی دیگر غیرقابل جذب است.
این محصولات در سایز بندی های متفاوتی تولید می شوند تا در محل آسیب دیده در عضلات و استخوان ها قرار داده شوند. در ادامه این مقاله توضیحات بیشتری در رابطه با مش جراحی ارائه خواهیم کرد.
مش جراحی چیست و از چه موادی تشکیل شده است؟
مش به صفحه ای توری مانند گفته می شود که از پلیمرهای مصنوعی یا بیوپلیمرهای مصنوعی ساخته شده است. از این محصول برای تقویت بافت و استخوان هایی که دچار آسیب شده اند، استفاده می شود.
برای ساخت این نوع از مش ها مواد زیر مورد استفاده قرار می گیرند:
- پلیمرهای مصنوعی غیر قابل جذب یا پلی پروپیلن
- پلیمرهای مصنوعی قابل جذب یا پلی گلیکولیک اسید یا پلی کاپرولاکتون
- بیولوژیک یا کلاژن سلولی که از گاو و خوک استخراج می شود.
- کامپوزیت یا ترکیبی از مواد گفته شده
انواع مش جراحی
با توجه به کاربردی که مش ها دارند دسته بندی آنها به صورت زیر انجام می شود.
- مش پرولن
- دوال مش
مش پرولن شامل یک لایه از نخ هایی است که به صورت در هم تنیده به یکدیگر متصل شده اند.
در مش Doual علاوه بر اینکه لایه پرولن وجود دارد، نوع دیگری از لایه ای که دارای چسبندگی است و به جداره شکم می چسبد نیز قرار داده شده است.
برای قرار دادن مش ها روی بافت های آسیب دیده، آنها را با استفاده از وسیله ای به نام تیکر روی سطح مورد نظر می گذارند.
ویژگی های مش جراحی
- از آنجایی که این مواد در بیشتر مواقع از پلی پروپیلن یا پلی استایرن ساخته می شوند، ویژگی های زیر را در خود دارد.
- مش ها دارای استحکام کافی در برابر فشار های وارد شده بر آنها هستند و مقاومت بالایی را هنگام ایجاد تنش های عضلانی در درون شکم از خود نشان می دهند.
- این نوع از محصولات پزشکی دارای منافذ بسیاری در خود هستند.
- اندازه سه بعدی بین رشته های موجود در مش ها باید بیشتر از ۱۰ میکرومتر باشد. این اندازه به کاهش عفونت و التهابات در بافت آسیب دیده کمک خواهد کرد.
- مش ها دارای ویژگی هایی هستند که بعد از قرارگیری در داخل بافت‌های بدن، واکنشی در آنها صورت نمی گیرد و بدون تغییر شکلی در ناحیه مورد نظر باقی می مانند.
- از آنجا که مش جراحی دارای ثبات بسیار بالایی در ساختار است، به راحتی در اندازه های مورد نظر برش داده می شود.
کاربرد مش جراحی
- مورد استفاده در جراحی های ترمیم فتق
- ترمیم پرولاپس اندام لگن
- درمان بی اختیاری ادرار
در موارد بالا از مش جراحی برای ترمیم بافت های آسیب دیده استفاده می شود. در ادامه این مقاله شما را به طور کامل با نحوه کارکرد این تجهیزات آشنا می کنیم.
ترمیم فتق از طریق مش
هنگامی که بخشی از روده ها مقاومت خود را از دست می‌دهند و دچار پارگی و سستی می‌شوند، از دیواره شکم به سمت بیرون می آیند. در این صورت مشکلات بسیاری ممکن است برای این افراد ایجاد شود. به همین دلیل پزشکان از روش جراحی فتق برای درمان آن استفاده می کنند. در این نوع درمان، مش مخصوصی به نام Hernia mesh استفاده می شود که از رایج ترین روش های درمان فتق به حساب می آید.
زمانی که در محیط جراحی آلودگی وجود نداشته باشد، بهبود و ترمیم دیواره های شکمی از طریق مش ها تا ۵۰ درصد انجام می شود. در صورت بروز آلودگی، مشکلات بسیاری مانند تشکیل فیستول، فرسایش پوست، چسبندگی، احتمال بروز عفونت ها در این نواحی وجود دارد.
به همین دلیل پزشکان ممکن است در برخی از موارد از دو مرحله جراحی، برای درمان فتق شکم استفاده کنند. در مرحله اول محیط آلوده شکم پاکسازی می شود و بعد از گذشت یک سال جراحی دوم صورت می‌گیرد که در آن مش مصنوعی در دیواره های شکم قرار داده می شود.
البته این درمان دو مرحله ای در بسیاری از مواقع سبب نارضایتی افراد خواهد شد. به جای این روش پزشکان از مش کلاژنی برای درمان این ضایعات استفاده می کنند. در این صورت دیواره شکم مقاومت و استحکام خود را به دست خواهد آورد. علاوه بر آن این مش ها از نفوذ عفونت ها و باکتری ها به داخل شکم جلوگیری می کنند و نیاز به انجام جراحی دو مرحله‌ای را از بین می برند.
انواع مش های فتق
- مش های patches یا تکه ای
این نوع از مش ها به گونه ای طراحی می شوند که در بالا یا پایین بافت ضعیف و آسیب دیده قرار می‌گیرند.
- مش های plugs یا شاخه ای
این نوع از مش ها درون بافت سوراخ شده جای گذاری می شوند.
- مش های sheets یا ورقه ای
مش های ورقه ای قابلیت بریده شدن دارند و برای نواحی خاصی از فتق مورد استفاده قرار می گیرند.
دسته بندی مش جراحی مخصوص فتق
- مش غیر قابل جذب
این نوع از مش ها به عنوان ایمپلنت دائمی و نامحدود در بدن قرار می‌گیرند و به دلیل غیر قابل جذب بودن، هیچ واکنشی در زمان ماندگاری در بدن ایجاد نمی کنند. به همین دلیل ماندگاری آنها بسیار طولانی است.
- مش فتق مصنوعی
این مش ها از ترکیبی از مواد مصنوعی بافته شده یا غیر آن تولید می شوند که ممکن است به صورت جذبی و غیرقابل جذب یا ترکیبی از هر دو نوع باشند.
- مش کامپوزیت
استفاده از این مش ها سبب می شود تا روده به مش نچسبد و از این طریق از ایجاد عوارض شدید جلوگیری می کنند. پوشش اسیدهای چرب قابل جذب، سلولز و کلاژن در مش پلی پروپیلن سبب می‌شود تا از چسبندگی آنها به روده جلوگیری شود.
مش جراحی از جمله تجهیزات پزشکی است که در عین سادگی قابلیت های بسیاری دارد. از این طریق فتق شکم و بیماری های لگنی مانند پرولاپس ارگان لگن به راحتی درمان می شوند.
