اکسیژن ساز چیست و چه استفاده ای دارد؟

اکسیژن ساز یکی از ابزارهای بسیار ضروری پزشکی برای کمک به بیماران تنفسی و قلبی عروقی است.

دستگاه اکسیژن ساز وسیله ای برقی است که توسط آن اکسیژن مورد احتیاج بیماران فراهم می شود. هوایی که ما آن را تنفس می کنیم، از 78% نیتروژن و 21% اکسیژن تشکیل شده است. این دستگاه با کمپرس نمودن هوای داخل اتاق، نیتروژن هوا را برطرف می کند و به تولید اکسیژن بالای 95% می پردازد.

این وسیله می تواند جایگزین خوبی برای دستگاه کپسول اکسیژن باشد ولی یک تفاوت عمده با آن دارد و آن این است که احتیاج زیادی به برق دارد. ناگفته نماند مدل هایی هم وجود دارد که با باطری عمل می کند، ولی توانایی خالص سازی بسیار کمتری را دارد.

با گسترده شدن منابع و تجهیزات پزشکی این دستگاه که با نام های «اکسیژن ساز خانگی» و « همراه» و « پرتابل» نیز شناخته  می شود کمک بسیار شایانی به بیماران تنفسی در منزل می کند.

به زبان ساده تر این دستگاه اکسیژن موجود در محیط را ذخیره می کند و آن را به اکسیژن  قابل استفاده برای بیماران تنفسی، آن هایی که مشکلات حاد ریوی، یونومی، آسمی و قلبی دارد و حتی افرادی که می خواهند خستگی روزانه را از تن به در کنند تبدیل می کند.

اکسیژن ساز بهتر است یا کپسول اکسیژن

کپسول اکسیژن این قابلیت را دارد که شارژ بشود و مجدد پس از خالی شدن پر بشود. ولی شما در زمان استفاده از اکسیژن ساز چنین شرایطی را ندارید و تا زمانی که در دستگاه، جریان برق وجود داشته باشد، می توانید از اکسیژن تولید شده استفاده نمایید.

بنابراین استفاده از این دستگاه راحت تر از کپسول اکسیژن بوده و شما می توانید به سادگی از آن استفاده نمایید. کلا کمبود اکسیژن امری خطرناک بوده و می تواند حیات را با خطر مواجه کند. به همین دلیل فراهم نمودن شرایط مناسب امری ضروری است.

اکسیژن ساز چگونه کار می کند؟

این دستگاه در مراحل زیر کار می کند:

  • هوای اتاق داخل دستگاه می شود.
  • نیتروژن هوا جذب سطحی می شود.
  • خروجی اکسیژن را طبق لیتر بر دقیقه تنظیم می کند.
  • سپس اکسیژنی را با خلوص بالا به وسیله ی ماسک به بیماران انتقال می دهد.

از دستگاه اکسیژن ساز در چه مواردی استفاده می شود؟

از این دستگاه برای بیمارانی که نارسایی ریوی، آسمی و قلبی دارند یا افرادی که میزان اکسیژن خونشان پایین تر از حالت عادی است، استفاده می شود. حتی افراد سالم نیز می توانند از این دستگاه برای برطرف نمودن خستگی روزانه ی خود استفاده نمایند.

هنگامی که اکسیژن هوا کمتر از 10 درجه می شود، مغز تورم پیدا می کند و اگر کمتر از 6% بشود، حیات شخص در خطر قرار می گیرد. به همین خاطر متخصصین ریوی تأکید دارند که استفاده از این دستگاه برای بیماران ریوی امری ضروری است.

ساعات استفاده از این دستگاه را پزشک تعیین می کند. این ساعات می تواند از 1 ساعت تا 24 ساعت باشد. فقط یک نکته در رابطه با این دستگاه وجود دارد و آن این است که بعد از تجویز پزشک باید به سرعت از دستگاه استفاده نمایید.

مزایای استفاده از اکسیژن ساز

برخی مزایای استفاده از این دتسگاه عبارتست از:

  • تنظیم گردش خون برای کودکان و سالمندان
  • رساندن جریان خون به بافت های بدن و تنظیم نمودن آن
  • شفافیت بخشیدن به پوست
  • تقویت نمودن حافظه
  • جلوگیری نمودن از استرس
  • افزایش طول عمر

چند نکته راجع به خرید دستگاه اکسیژن ساز

در هنگام خرید اکسیژن ساز بایستی به نکاتی توجه نمایید. این نکات عبارتند از:

  • این دستگاه بایستی وزن کمی را داشته باشد.

  • صدای این دستگاه نباید زیاد باشد.
  • برند اکسیژن ساز بایستی حتما گارانتی داشته باشد.
  • داشتن خروجی نبولایزر

انواع مختلف اکسیژن ساز

ثابت:

بیشتر اکسیژن ساز های خانگی از نوع ثابت هستند و به صورت پالسی یا مداوم مورد استفاده افراد قرار می گیرند. با اینکه این اکسیژن سازها خانگی و ثابت هستند اما اکثر آن ها چرخ دارند و امکان انتقال از مکانی به مکان دیگر را دارند.

همچنین لوله های اکسیژن آن ها معمولا بلند است و به استفاده کنندگان امکان تحرک می دهد. بیماران و مصرف کنندگان میزان اکسیژن را می توانند از طریق کنترلی که بر روی دستگاه وجود دارند تنظیم کنند.

یک اکسیژن ساز خانگی قادر است 5 تا 10 لیتر اکسیژن را در مدت زمان 10 دقیقه تولید کند.

قابل حمل(پرتابل):

این دستگاه برای حمل و نقل راحت طراحی شده اند و اغلب اوقات به صورت پالسی اکسیژن تولید می کنند.

از لوازم جانبی این دستگاه مثل فیلتر، مرطوب ساز، لوله ی اکسیژن مناسب و غیره می توان برای بهره وری بیشتر استفاده کرد.

بیماری های تنفسی یکی از خطرناک ترین انواع بیماری ها هستند که ممکن است جان بیماران را تهدید کنند.

اکسیژن ماده ی اصلی برای سوخت و ساز سلول های بدن است و در صورتی که به اندازه ی کافی اکسیژن به اندام ها نرسد، تخریب سلولی اتفاق می افتد.

برای جلوگیری از این معضل برای بیمارانی که دچار مشکلات تنفسی هستند از اکسیژن تراپی استفاده می شود. اکسیژن تراپی با استفاده از دستگاه اکسیژن ساز انجام می شود.

دستگاه اکسیژن ساز یک وسیله ی برقی است که وظیفه ی افزایش تراکم اکسیژن را به عهده دارد. هوای مورد تنفس افراد سالم بیست و یک درصد اکسیژن دارد و مقدار حداکثری آن را نیتروژن تشکیل می دهد.

وظیفه ی دستگاه اکسیژن ساز این است که نیتروژن هوای داخل اتاق را از بین برده و برای بیمار اکسیژن بالای تراکم نود و پنج درصد فراهم کند.

دستگاه اکسیژن ساز به عنوان گزینه ای مناسب برای جایگزینی با کپسول های اکسیژن به کار می رود اما برای استفاده از آن به برق زیادی نیاز است.

اگر بخواهیم به شکل کلی نگاهی به عملکرد دستگاه اکسیژن ساز داشته باشیم، می توان گفت مکانیزم این دستگاه حالتی ساده دارد. ورودی های موجود در دستگاه هوای اتاق را می گیرند و نیتروژن هوا را جدا می کنند. نتیجه ی این عمل، هوای با اکسیژن بالای نود و پنج درصد است.

در واقع با حذف نیتروژن، تراکم اکسیژن بسیار بالا می رود.

چرحه ی کار این دستگاه چهار مرحله ی کلی را شامل می شود: 1) ورود هوای اتاق به دستگاه 2) به دام افتادن نیتروژن های موجود در هوا 3) تنظیم میزان خروجی اکسیژن برحسب لیتر بر دقیقه 4) خروجی هوای دارای نود و پنج درصد اکسیژن و ارائه ی آن از طریق ماسک به بیمار

دستگاه اکسیژن ساز برای چه بیمارانی کاربرد دارد؟

به طور کلی می توان گفت باید به بیمارانی که میزان اکسیژن موجود در خونشان از سطحی خاص پایین تر است، اکسیژن ارائه شود.

بیمارانی که دارای نارسایی های ریوی از انواع مختلف هستند در این دسته قرار می گیرند. میزان استفاده از این دستگاه برای نرمال شدن سطح اکسیژن خون را پزشک مشخص می کند و با استفاده از این دستورالعمل ارائه شده، بین یک تا بیست و چهار ساعت از شبانه روز بیمار باید از دستگاه اکسیژن ساز استفاده کند تا اکسیژن به تمام بافت های بدن انتقال یابد.

مدل های مختلف دستگاه اکسیژن ساز

دستگاه های اکسیژن ساز انواع متعددی دارند که بسته به اختلال و شرایط بیمار می توان از آن ها استفاده کرد. در ادامه درباره ی انواع رایج این دستگاه اطلاعاتی ارائه خواهد شد.

دستگاه اکسیژن ساز خانگی

این دستگاه اکسیژن ساز با نام دستگاه اکسیژن ساز ایستا نیز معروف است. این مدل از دستگاه فقط با برق شهری کار می کند و می تواند به شکل پیوسته اکسیژن را در اختیار بیمار قرار دهد. این دستگاه قابل حمل نیست و وزنی حدود بیست کیلوگرم دارد. البته چرخ هایی در زیر این دستگاه تعبیه شده اند تا مقداری از حرکت در محیط منزل برای این دستگاه امکانپذیر شود.

دستگاه اکسیژن ساز پرتابل

این دستگاه عملکردی مشابه با دستگاه های اکسیژن ساز خانگی دارد اما با برق حاصل از باتری ها نیز می تواند کار کند. این دستگاه هم به شکل پیوسته و هم به صورت پالسی اکسیژن را در دسترس بیمار قرار می دهد و وجه مثبت اصلی آن وزن کم و قابل حمل بودن این دستگاه است. به شکل کلی این دستگاه از کپسول های اکسیژن بسیار مقرون به صرفه تر می باشد.

به طور کلی می توان گفت که دستگاه های اکسیژن ساز به آسان کردن زندگی بیماران مبتلا به اختلالات تنفسی کمک بزرگی نموده اند.