وب 3 (Web 3) یا نسل سوم اینترنت چیست؟
وب 3 کلید واژه‌ای ست که در سالهای اخیر در بستر اینترنت مورد استفاده بوده است و اصطلاحی ست که اغلب هم معنا با فناوری بلاکچین بکار می‌رود. به خاطر دارم اولین باری که می‌دیدم و می‌شنیدم نشریات و مقاله‌های مختلف «وب3.0» را بکار میبرند، از آنچه که مردم به آن اشاره می‌کردند، درک کاملی نداشتم.
با خود فکر می‌کردم، «وب 3»؟! من هیچ وقت حتی وب 1 یا 2 را نشیده بودم، چه اتفاقی برای آنها افتاده و چطور حالا به وب 3 رسیده‌ایم؟
درحالیکه واقعاً نمی‌داستم وب 1 یا 2 چیست، آیا چیز مهمی را از دست داده‌ام، جوری که انگار بطور اتفاقی فیلم ارباب حلقه 3 را دیده باشم بدون اینکه شاهد جادوی دو قسمت اول باشم، ترس از دست دادن فرصت (FOMO)در من قوی بود و می‌دانستم که باید تلاش کنم تا بیشتر یاد بگیرم.
بنابراین، اگر شما هم در موقعیت مشابهی هستید که نمی‌دانید تمام این صحبت‌ها درمورد «وب 3» چیست، و برای شما به اندازه تلاش برای تماشای صحنه‌های Elf در LORT بدون زیرنویس معنا دارد، پس جای درستی آمده‌اید، چرا که قصد دارم همه چیز را در اینجا تجزیه و تحلیل کنم و همه را در جریان قرار دهم و به سرعت عمل کنم.
تاریخچه وب
هنگامی که افراد از وب 1 یا 2.0 و 3.0 صحبت میکنند، مهم است که تمایز ایجاد کنیم که به تعداد افرادی که از این اصطلاحات استفاده میکنند، توضیحات، درک و تعاریف بسیار متفاوتی برای آنها وجود دارد.
مثل این است که در کنفرانس کریپتو با 100 نفر مختلف قدم بزنید و از آنها در مورد معنای ارز رمزنگاری شده بپرسید، هر نفر پاسخ شخصی متفاوتی می‌دهد. هیچ توصیفی برای این اصطلاحات وجود ندارد که در خصوص آن توافق عمومی وجود داشته باشد، یا «موردی باشد که مناسب همه باشد».
وب 3 (Web 3) یا نسل سوم اینترنت چیست؟
وب 1 (Web 1) چیست؟
برای درک وب 1 باید به زمان پیدایش اینترنت برگردیم، اینترنت با هدفی کاملاً متفاوت از آنطورکه امروزه از آن استفاده میکنیم، مثل تماشای ویدئو گربه، خرید و خواندن خاطرات، بوجود آمد.
خاستگاه اینترنت با آژانس پروژه تحقیقاتی پیشرفته دفاعی (DARPA) در ایالات متحده در سال 1969 آغاز شد، که درخشان‌ترین ذهن‌ها از سراسر دنیا گردهم آمده‌بودند تا روی چیزی کار کنند که در ابتدا تحت عنوان پروژه‌ی ارتباطات نظامی از آن یاد می‌شد.
اینترنت اولیه عمدتاً از صفحات وب تشکیل شده بود که بوسیله هایپر لینک‌ها به یکدگیر پیوسته بودند، در اصل متونی بدون تصویر بودند و صفحات «تنها خواندنی» بودند، امکان تعامل با هیچ چیزی در هیچ پتانسیلی وجود نداشت. در واقع، اینترنت اولیه اساساً مخزن عظیمی از کتاب‌های الکترونیک بود.
وب 1 به منبع شگفت‌انگیزی برای به اشتراک گذاشتن اطلاعات تبدیل شد، چرا که شعبه‌های دولتی، آزمایشگاه‌های تحقیقاتی، امکانات آموزشی، و مؤسسات به صفحات وب دسترسی داشتند و اطلاعات خود را به اشتراک می‌گذاشتند زیرا می‌توانستند از طریق سرورهای تجاری با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.
افراد عمدتاً برای خواندن در مورد مطالب به صفحات وارد می‌شدند چرا که امکان خواندن/نوشتن وجود نداشت و بیشتر محتوایی که در فضای اینترنت وجود داشت پیش از اینکه بارگذاری و به اشتراک گذاشته شود ابتدا به صورت آفلاین ایجاد شده بود. تا اینکه چند سال بعد، عملکرد اصلی چت از طریق سیستم اعلانات (BBS) اجرا شد که تعامل بین کاربران را ممکن ساخت.
در نهایت، URLهای پویا و نوآوری‌ها و پیشرفت‌های بیشتر منجر به تکامل اینترنت و قابلیت‌های آن و تغییر وب 1 به 2.0 شد. تغییر و تحول بین این وب ها فرآیندی تدریجی بود که با گذشت زمان رخ داد، همچنان که ویژگی‌ها و عملکردهای جدید به زیرساخت‌های موجود اضافه می‌شدند، بنابراین برای زمانیکه وب 1 رسماً به وب 2 تغییر پیدا کرد تعریف یا چهارچوب زمانی واضحی وجود ندارد.
یکی از اطلاعاتی که برایم جالب توجه بود،که میتوانید با خیال راحت این حقیقت جالب را در مهمانی بعدی خود عنوان کنید چرا که احتمالاً کسی را تحت تأثیر قرار نمی‌دهد، این بود که در واقع تبلیغات در وب 1 ممنوع بود و برای سالیان اجازه وجود هیچ تبلیغی در اینترنت نبود. چیزی که امروزه تصور آن دشوار به نظر می‌رسد.
وب 2 (Web 2) چیست؟
وب 2 جایی ست که چیزها هیجان انگیز میشوند و در واقع همان اینترنتی ست که امروزه می‌شناسیم، که وب سایت‌های خرید مورد علایقمان، پلت‌فورم‌های پخش ویدئو، مقاله‌های کریپتو، بازی‌های ویدئویی، سایت‌های رسانه اجتماعی، و هر چیزی که فکر کنید را در بردارد.
مثال ساده‌ای که به تجسم تغییر از وب 1 به 2.0 کمک می‌کند این است که این موضوع برای فروشگاه تجارت الکترونیک چگونه بوده است؟ فروشگاه تجارت الکترونیک که در وب 1 راه اندازی شده بود مانند مجله خرید با تعدادی عکس و متن ابتدایی بود که کاربر می توانست آن را اسکرول کرده و بخواند، اما فقط همین بود.
وب 2 چیزی ست که تمام ادغام‌ها و ویژگی ها اضافی را ممکن ساخت، همچون امکان اضافه کردن موارد به سبد خرید، پرداخت، پرداخت با کارت اعتباری، و گذاشتن نظر تا دیگران بخوانند.
وب 2 همچنین موجب تحول محتوای تولید شده توسط کاربر شد که بواسطه آن کاربران نهایی همچون من و شما می‌توانیم محتوا تولید کنیم و آن را مانند این مقاله، یا پست‌های شرم آور و مسخره و بی مزه فیس بوک در گذشته که دبیرستانی بودیم، در اینترنت ارسال کنیم. چه کسی از میان خوانندگان این مقاله مای اسپیس (MySpace) را به خاطر می آورد.
مفهوم وب 2 توسط پیشگام وب، دیل دوگرتی، معاون او ریلی ( شرکت رسانه‌ای، نه فروشگاه قطعات خودرو) در سال 2004 ابداع شد. وب 2 اغلب تحت عنوان «وب اجتماعی»، «وب خرد»، «وب مردم محور»، «وب مشارکتی»، «وب خواندن/نوشتن» نامیده می‌شود، چرا که اولین بار بوده است که بشریت می‌توانسته اطلاعات را در مقیاس جهانی به اشتراک گذارد و به آسانی اجتماعی شود و خرد، ( یا ویدئو گربه) را به هر کجای دنیا در لحظه ارسال کند.
وب 3 (Web 3) یا نسل سوم اینترنت چیست؟
این دوره، محتوای تولید شده توسط کاربر را با چیزهایی شبیه بلاگ نویسی، به اشتراک گذاری ویدئو، چت، پیام صوتی، ایمیل، و پست‌های رسانه اجتماعی، در مقیاسی ایجاد کرد که پیش از آن هرگز ممکن نبود.
«وب اجتماعی» سریعتر از هر پیشرفت فناوری دیگر در تاریخ به پذیرش مقیاس انبوه رسید و تا چند سال بعد که بیتکوین پدیدار شد، این ادعا را داشت.
یکی از عوامل اصلی توسعه وب 2 ایجاد نسل جدید فناوری‌های مرتبط با وب بود. ایجکس(Ajax)، جاوا اسکریپت (JavaScript)، شیوه نامه آبشاری (CSS) یا Cascading Style Sheets ، مدل شیء گرای سند (DOM) یاDocument Object Model، اچ‌تی‌ام‌ال (HTML) قابل توسعه (XHTML)، تبدیلات XSL (XSLT)/XML، و ادوبی فلش که به کاربران این امکان را می‌داد تا به شیوه‌ای گسترده و سرگرم کننده با وب سایت‌ها تعامل ایجاد کنند. تقریباً همچون تغییر تدریجی از وب 1 به وب 2، ما در میانه تغییر به وب 3 هستیم.
وب 3 (Web 3) چیست؟
مفهوم وب 3 چندان جدید نیست چرا که پیشگامان اولیه‌ای که از زمان تغییر از وب 1 به وب 2 حضور داشته‌اند این پیش بینی را کرده بودند که در نهایت تکامل به وب 3 رخ می‌دهد، درست مثل الان که با اینکه ب سختی به وب 3 وارد شده‌ایم، بحث‌هایی در خصوص وب 4.0 و وب 5.0 وجود دارد.
اولین مفهوم وب 3 از برنز-لی، دانشمند بریتانیایی کامپیوتر منشأ می‌گیرد که با ابداع وب جهانی اعتبار یافت، و مفهوم وب 3 را در سال 1999 ابداع کرد. همان طور که وب 2 اغلب تحت عنوان «وب اجتماعی» نامیده می‌شود، وب 3 غالباً تحت عنوان «وب معنایی» شناخته می‌شود.
برنز-لی بر این تصور بود که وب معنایی قادر به تحلیل تمام داده‌های اینترنت خواهد بود، و به ماشین‌ها این اجازه را می‌دهد تا بسیاری از امور را بدون دخالت انسان انجام دهند. بسیاری از قابلیت‌هایی که لی تصور می‌کرد اینترنت در سال 1999 توسعه می دهد، پیش از این به نتیجه رسیده‌اند، هر چند نام جدیدتر وب 3 در سال 2006 توسط جان مارکوف در نیویورک تایمز فاش شد.
به جای «وب معنایی»، مارکوف وب 3 را « وب هوشمند» نامید، و اعلام کرد که 5 مشخصه خواهد داشت.
ویژگی‌های وب هوشمند
وب معنایی- وب 3 فراتر از تمرکز بر کلیدواژه‌ها و مقادیر عددی می‌رود بنابراین، محتوایی همچون عکس، ویدئو، یا صدا و روابط پیچیده‌تر بین محصولات ، موقعیت‌های مکانی، و رفتارهای خاص را درک می کند.
هوش مصنوعی- نرم افزار هوش مصنوعی قادر است تا زبان طبیعی را رمز گشایی کند و مقصود را درک کند. همچنین می‌تواند واقعی را از جعلی تشخیص دهد و داده های قابل اطمینان‌تری را ارائه دهد.
گرافیک سه بعدی- نسل سوم اینترنت باید کاربرد گرافیک سه بعدی و فناوری VR را ادغام کند تا نتایجی مربوط به مکان‌های واقعی، محصولات متنوع، و موضوع مورد علاقه را ارائه کند.
قابلیت اتصال- با وب3.0، اطلاعات از طریق ابرداده معنایی بیشتر متصل میشوند، و از تمام اطلاعات موجود استفاده میکنند.
فراگیر بودن- سیلوهای داده حذف میشوند. هر دستگاه باید یه شبک متصل باشد و محتوا با برنامه‌های مختلف قابل اجراست.
کاملاً واضح است که تمام این پنج مشخصه در حال تکامل هستند و اینترنت را آن طور که می‌شناسیم شکل می دهند. پیشرفت فناوری در هر یک از این حوزه‌ها در حال وقوع است تا نسبت به آنچه که امروزه به عنوان اینترنت استفاده می کنیم، نسخه جدیدتری تولید کنیم.
وب 3 (Web 3) یا نسل سوم اینترنت چیست؟
تفاوت‌های بین وب ها
یکی از توصیفات مورد علاقه من از اینترنت به سادگی به عنوان، کل دانش ترکیبی بشریت قابل دسترسی برای همه، توضیح داده می‌شود. وب 3 این وعده را می‌دهد تا این اطلاعات را به شیوه ای منطقی تر از آنچه ایجاد کند که در حال حاضر با محدودیت‌های موجود در شمای موتور فعلی برای شرکت‌هایی مانند گوگل وجود دارد.
وب 3 استفاده از زبان‌های هستی شناسی توصیفی همچون زبان هستی شناسی وب (OWL) را برای ایجاد هستی شناسی‌های دامنه-خاص ضروری می‌داند که ماشین‌ها می‌توانند برای استدلال هوشمند از آن استفاده کنند؛ نتیجه گیری و نه صرفاً تطابق کلیدواژه‌ها، ماشین‌ها را قادر می‌سازد تا محتوا را به شیوه‌ای انسانی‌تر پردازش کنند.
مایکروسافت در حال پیشرفت واقعیت مجازی، واقعیت افزوده و متاورس است که وب 3 را به اتخاذ روند اصلی می‌رساند.
وب 3 چه ارتباطی با فناوری بلاکچین و کریپتو دارد؟
برای اولین بار در تاریخ بشر، فناوری بلاکچین مکانیسم قابل اعتمادی را ارائه می‌کند که به جای ماهیت خطاآمیز، شکننده و عاطفی انسان صرفاً بر مبنای ریاضیات معین و مسلم بنا شده است. این امر منجر به ایجاد اعتماد و یکپارچگی سیستمها و عملکردهای حیاتی می شود که زندگی روزانه ما را اداره میکنند.
ما در حال حاضر برای قابلیت‌های محاسباتی ذهنی خود به ماشین حساب‌ها اعتماد داریم، بلاکچین به نوعی شبیه به آن است، اما برای بسیاری از دیگر حوزه‌های تأثیرگذار زندگی‌مان با موارد کاربردی در تمام صنایع همچون مالی، مراقبت‌های بهداشتی، لوجستیک زنجیره تأمین، بازی، کشاورزی و موارد دیگر می توانیم از آن استفاده کنیم.
در حال حاضر فناوری بلاکچین در وب 2 مرسوم با چهارچوب کاملاً مجزای وب 3 در هم تنیده است که بر پایه شبکه‌هایی همچون اتریوم بنا شده است.
تکامل وب
ظهور فناوری‌هایی همچون دفتر کل توزیع شده و بلاکچین امکان متمرکز زدایی داده‌ها و ایجاد محیطی برای انتقال شفاف، قابل تأیید، ضد دستکاری و ایمن داده ها و معاملات را فراهم می‌سازد.
ادغام بلاکچین در وب 3 موجب به برطرف کردن مسائل فعلی وب 2. 0 با متمرکز زایی، نظارت و تبلیغات سوء استفاده آمیز/ فریبنده می‌شود، درحالیکه چهارچوبی برای حمایت از زیرساخت غیرمتمرکز فراهم می‌سازد که می‌تواند جانشین غول‌های فناوری متمرکز شود ، یعنی افراد می‌توانند به درستی داده‌های خود را داشته باشند.
وب و فناوری بلاکچین
در صورتی که وب 3 فناوری و زیرساخت بلاکچین را به شیوه‌ای غیرمتمرکز در مقیاس انبوه اتخاذ کند و بکار برد، افراد می‌توانند واقعاً به طور خود مختار عمل کنند، و مالکیت کسانی را داشته باشند که از زمان آنلاین بودن آنها سود میبرند و آن ها را کنترل کنند.
وب غیرمتمرکز به کاربران اجازه می‌دهد تا نحوه جبران زمان و داده‌های خود را معین کنند و روش‌های قبلی که کمتر اخلاق گرا بودند را از غول‌های فناوری حذف کنند که سالانه میلیاردها دلار از بهره‌برداری از داده‌های کاربران سود میبرند.
ما در حال حاضر شاهد پیشرفت اولیه در این زمینه با میلیون‌ها کاربر (از جمله خود من) هستیم که مرورگرهای گوگل کروم را به مرورگر بریو (Brave browser) تغییر داده‌اند که فاکتورهایی از Web 3.0 و قابلیت‌های بلاکچین را دارد که به کاربران اجازه می‌دهد تا زمان تماشای تبلیغات را به طور عادلانه متعادل کنند یا یا می توانند انتخاب کنند که ردیابی کوکی ها و تبلیغات را به طور کلی خاموش کند و از نظارت و اقدامات دستکاری غول های فناوری رها شوند. مرورگر بریو رفتار منفعت طلبانه را از وب گردی خارج می‌کند.
باید بدانیم که وب 3 به خودی خود به معنای تمرکز زدایی نیست، و در صورت به نتیجه رسیدن این رویای آرمانی که توسط میلیون‌ها نفر به اشتراک گذاشته می‌شود، نبردی سختی شکل می‌گیرد.
وب 3 (Web 3) یا نسل سوم اینترنت چیست؟
وب 3 و تمرکز زدایی
همان طور که پیش از این گفتم، وب 3 و فناوری بلکچین معمولاٌ به صورت هم معنا بکار برده میشوند که می تواند گمراه کننده باشد و دقیق نباشد. در چهارچوب فناوری وب 3 چیزی وجود ندارند که بگوید باید بر اساس آن ساخته شود، و اصلاً از فناوری بلاکچین استفاده نکند.
هر چند فکر می‌کنم فرض منصفانه‌ای ست که فناوری بلاکچین به توسعه بیشتر و ادغام در وب 3 ادامه می‌دهد و نقش مهمی در پیشرفت آن خواهد داشت، همانطور که تا پیش از این در بسیاری از صنایع شاهد آن بوده‌ایم.
شبکه‌های وب 3 همچون اتریوم قابلیت تمرکز زدایی از هر صنعتی را دارند. این موضوع مجدداً ما را گمراه می‌کند که بسیاری از افراد تصور میکنند که فناوری بلاکچیم به طور خودکار به معنای تمرکز زدایی است.
بسیاری از افراد در حال حاضر این فرض نادرست را دارند که «وب 3 + فناوری بلاکچین= تمرکززدایی»، که اینطور نیست. برعکس کاملاً می‌تواند به خلاف آن منجر شود.
درحالیکه بسیاری از ما می‌دانیم که فناوری بلاکچین می تواند چهارچوب غیرمتمرکز، همتا به همتا را ایجاد کند، عکس این قضیه نیز صدق می‌کند.
فناوری بلاکچین همچنین می‌تواند به نقطه مقابل آزادی و تمرکز زدایی منجر شود و کنترل و تمرکز زایی مقتدرانه‌ای بر روی استروئیدها ایجاد کند!
به همین دلیل است که یکی از بزرگترین نگرانی ها در فضای بلاکچین، ارز دیجیتال بانک مرکزی تحت حمایت و کنترل شده توسط دولت (CBDC) است. حتما ویدئو گای را در CBDC بررسی کنید تا به علت این نگرانی بزرگ پی ببرید که توسط بسیاری از افراد به اشتراک گذاشته می‌شود. این موضوع من را به بخش بعدی می برد، و آن، «مشکل» است.
چرا اصرار به وب 3 غیرمتمرکز؟
درحالیکه بلاکچین می تواند ما را از رژیم‌های مستبد و غول‌های فناوری رها کند که تمام جنبه‌های حضور آنلاین ما را نظارت و دستکاری میکنند، همچنین این توانایی را دارد که ما را بیش از هر زمان دیگری تحت فشار دولت‌ها قرار دهد.
اگر دولت تصمیم بگیرد که پول نقد را حذف کند و فقط از یک ارز دیجیتال بانک مرکزی استفاده کند یا زیرساخت اینترنت متمرکز را اتخاذ کند، می‌تواند هر پنی که به حساب بانکی شما می‌رود را کاملاً کنترل کند، هر پنی که از حساب بانکی شما خارج می‌شود را نظارت کند، خریدی که انجام می دهید یا وب سایتی که بازدید می کنید را دنبال کند.
در یک سناریوی افراطی اما ممکن، آنها حتی می‌توانند بر اطلاعاتی که یک ملت اجازه دارد در اینترنت به آن دسترسی داشته باشد یا کل عرضه پولی کنترل داشته باشند. شبیه به دنیایی که من مطمئناً نمی‌خواهم در آن زندگی کنم. برای کسی شبیه به جورج اورول در سال 1984 است؟
وب 3 (Web 3) یا نسل سوم اینترنت چیست؟
جورج اورول 1984
بسیاری از افرادی که این کتاب را می‌خوانند ممکن است با خود فکر کنند، «خوب، من هیچ کار غیرقانونی انجام نمی‌دهم و هیچ چیزی برای مخفی کردن ندارم»، اما این تنها در مورد رعایت قانون نیست. این موضوع می‌تواند به دولت این قدرت را دهد تا آزادی‌های اساسی و بدیهی ما را محدود کند.
آیا می خواهید در یک اعتراض شرکت کنید یا در مورد چیزی که به آن اعتقاد دارید صحبت کنید؟ خوب، دولت می‌تواند وارد عمل شود و برای چیز کوچکی مثل دوست نداشتن پست سیاسی شما در رسانه های اجتماعی، وجوه نقدی را از حساب شما به مدت یک ماه مسدود کند.
اگر آنها تصمیم بگیرند که هر بزرگسال فقط می‌تواند دو لیوان آبجو در هفته بخورد چه؟ (تراژدی!) آنها می‌توانند به طور خودکار پرداخت به خریدهای مرتبط با الکل را مسدود کنند.
اگر آنها دسترسی متمرکز به اینترنت را کنترل می‌کردند، مطمئناً نوشتن مقالهای مانند این را منع می‌کردند و شما اجازه خواندن آن را نداشتید، آزادی بیان را سرکوب می‌کردند، مشابه آنچه قبلاً در مقیاس گسترده در کره شمالی و چین دیده‌ایم. آیا تا اینجا به قدر کافی تصویر ترسناکی ترسیم کرده‌ام؟ فکر می‌کنم متوجه منظورم شده باشید.
همانطور که قبلاً به طور خلاصه به آن اشاره کردم، گویی این دلیل کافی برای اصرار بر وب 3 غیرمتمرکز نیست، بسیاری از سوء استفاده‌های غول‌های فناوری کاملاً ترسناک و غیراخلاقی هستند و با افزایش شکاف‌های اجتماعی بین دیدگاه‌های مخالف، به جامعه آسیب می‌رسانند، و در نتایج رویدادهای مهم همچون انتخابات سیاسی و برگزیت دستکاری میکنند.
شرکت‌های بزرگ فناوری از مرزهای خود فراتر رفته‌اند و این انحراف‌ها بر همه ما تأثیر می‌گذارد، به طوری که اکنون مقالات زیادی در مورد چگونگی سوء استفاده غول‌های رسانه‌های اجتماعی و تضعیف دموکراسی منتشر شده است.
اخیراً چند مستند خردمندانه و عمیقاً ناراحت کننده منتشر شده است که نشان می‌دهد چگونه مردم اساساً به عنوان دام مورد استفاده قرار می‌گیرند و شرکت های بزرگ فناوری مانند فیس بوک، گوگل و آمازون آنها را دستکاری می‌کند و مورد سوء استفاده قرار می‌دهد.
این موضوع فاش شده‌است که شرکت‌هایی همچون فیسبوک، (که مالک اینستاگرام نیز هست) به دلایل مختلف مانند ایجاد پروفایل‌های روانشناختی روی کاربران برای اثر گذاری بر کمپین‌های سیاسی و فروختن آنها به شرکت‌های بازاریابی و تبلیغاتی، اطلاعات خصوصی ما را به اشخاص ثالث به اشتراک می‌گذارند و می‌فروشند، بدین ترتیب می‌توانند از آن اطلاعات در جهت هدف قرار دادن ما برای تبلیغات استفاده کنند.
وب 3 (Web 3) یا نسل سوم اینترنت چیست؟
رسوایی فیسبوک
غول‌های رسانه های اجتماعی اطلاعات خصوصی را فاش کردند که افکار عمومی را گمراه کنند و بر نتایج برگزیت و انتخابات سیاسی تأثیر گذارند.
این اقدامات غیراخلاقی توسط شرکت‌هایی همچون فیسبوک موجب شده است تا بارها به دردسر بیوفتند و به دادگاه خوانده شوند. فیسبوک به برخی از بدترین جرائم در جامعه متهم و محاکمه شده است.
دراینجا از موارد بزرگی صحبت می‌کنم همچون تبلیغ سخنان نفرت آمیز که به نسل کشی و جنایات جنگی در میانمار دامن زد که فیس بوک را به نقض حقوق بشر متهم کرد و چندین جنبش «ضد فیسبوک» در سطح دنیا ایجادکرد.
اگر هنوز مستندهای «دو راهی‌های اجتماعی» یا «خط خزنده» را ندیده‌اید، که چگونگی دستکاری جامعه توسط رسانه اجتماعی و غول‌های فناوری را شرح می‌دهند، مصرانه از شما می‌خواهم که آنها را ببینید و متوجه کارهای پست و نیت بسیاری از این شرکت‌هایی شوید که روزانه با آنها تعامل میکنیم.
سعی کنید بدون اینکه کامپیوتر خود را از ترس، احساس انزجار و عصبانیت از پنجره بیرون اندازید، این مستندها را ببینید، و سپس پی می‌برید که چرا تمرکززدایی اینقدر مهم است.
گوگل این قدرت را دارد تا نتایج سیاسی و اقتصادی را دستکاری کند.
همانطور که بیشتر و بیشتر در مورد شیطنت‌های پشت برخی از این غول های فناوری و نحوه دستکاری ما می دانیم، مردم به طور قابل درک عصبانی هستند و به دنبال جایگزینی هستند.
همانطور که بیشتر و بیشتر به شیطنت‌های برخی از این غول‌های فناوری و نحوه دستکاری شدنمان پی می‌بریم، قابل درک می‌شود که مردم عصبانی و به دنبال جایگزینی هستند. این درک تنها منجر به یکی از عوامل محرک به سوی این تحول و اتخاذ وب 3 غیرمتمرکز مبتنی بر فناوری بلاکچین می‌شود.
وب 3 (Web 3) یا نسل سوم اینترنت چیست؟
اجرای کنونی وب 3
همان طور که پیش از این در مقاله عنوان کردم، وب 3 الزاماً به معنای ادغام فناوری بلاکچین نیست، اما در ادامه این مقاله، با این فرض کار میکنیم که این دو با هم پیشرفت کرده و کار میکنند، و با هر اشاره به وب 3 باید فرض بر این باشد که بلاکچین در چهارچوب اینترنت بافته شده است.
فناوری‌های بلاکچین مانند بیتکوین و غیره، اتریوم در حال حاضر چهارچوب اصلی لازم برای وب 3 را ارائه می‌کند و ما موارد استفاده زیادی را دیده‌ایم که بر مبنای این ابداع فناوری اجرا و ساخته شده‌اند.
به یاد دارید که چگونه اینترنت سریع‌ترین ابداع فناوری در تمام دوران بود؟ خط سیر اتخاذ کریپتو و بلاکچین در حال حاضر از اتخاذ اولیه اینترنت فراتر رفته است به این معنا که به اشکال مختلف وجود دارد و احتمالاً به رشد نمایی خود در زندگی روزمزه کاربران اینترنت در همه جا ادامه خواهد داد.
منحنی اتخاذ
اتخاذ رمز ارز سریع‌ترین در تاریخ بشر است، که راه خود را به امور مالی، مراقبت‌های بهداشتی، رسانه اجتماعی، سایت‌های پخش ویدئو، غذا و کشاورزی، و تقریباً تمام صنایع پیدا کرده است. تصویر از Chain debrief Finance که بزرگترین صنعتی ست که فناوری بلاکچین به دلیل خوبی تأثیر مخرب گسترده‌ای بر آن داشته است.
با رسوایی‌ها و معاملات کثیف کثیف بی‌شمار که از آغاز سیستم پولی در امور مالی سنتی وجود داشته است، فناوری بلاکچین و وب 3، به لطف شبکه‌هایی مانند اتریوم، چهارچوبی را ارائه کرده‌اند که جایگزین اعتماد از دست رفته در امور مالی سنتی شده است، به حذف فساد کمک کرده است، و با بازسازی برنامه‌های مالی که به طور بالقوه جایگزین تمام خدمات قدیمی موجود در کل فضای مالی شده‌اند، هزینه‌ها را کاهش و کارایی را افزایش داده است.
بانک در برابر سیستم مالی غیرمتمرکز (Defi)
دیفای (سیستم مالی غیرمتمرکز) تحولی طولانی مدت به سیستم مالی قدیمی و فاسد ارائه می کند.
برنامه های مالی غیرمتمرکز همچون آوه (Aave) بسیاری از خدمات بانک‌های سنتی را ارائه میکنند، و به روشی بسیار بهتر از بانک‌ها، به کاربران این امکان را می‌دهند تا کریپتوی خود را وام دهند تا سود بدست آورند و در ازای دارایی‌های کریپتویی خود وجه نقد وام بگیرند.
برنامه های مالی غیرمتمرکز به کاربران این امکان را می‌دهند تا در ازای وثیقه، قرض، سرمایه‌گذاری، رهن و حتی خرید بیمه تقریباً بصورت آنی وام گیرند در حالیکه از تمام تشریفات و محدودیت‌های اعمال شده توسط بانک‌ها اجتناب می‌شود و نیازی به پرداخت هزینه‌های غیرمنصفانه و نرخ سود کیفری نیست. مفهوم سیستم مالی همتا به همتا واقعاً چیز شگفت انگیزی ست.
وب 3 (Web 3) یا نسل سوم اینترنت چیست؟
بازده دیفای
کاربران دیفای از بازده ماهانه بین 10-1.5% رضایت بیشتری نسبت به بازده بانکی دارند.
از آنجاییکه مردم خسته‌اند از اینکه بانک‌ها میلیاردها دلار از قبال مشتریان خود سود میبرند، درحالیکه پول کمی می‌دهند، مگر اینکه به نرخ سود 0.01% راضی باشید که در حساب‌های پس‌اندازتان به شما پرداخت میکنند و برای استفاده از کارت‌های اعتباری 20% سود دریافت‌کنند، در عین حال میلیون‌ها کاربر به سیستم مالی غیرمتمرکز (Defi) روی آورده‌اند و از بازده آن رضایت دارند چرا که بسیار بیشتر از بازده ارائه شده در سیستم مالی سنتی است.
می‌توانم در مورد برتری دیفای نسبت به سیستم مالی سنتی در تمام طول روز صحبت کنم، اما ،میتوانید با تماشای ویدیوی Guy درباره دیفای اطلاعات بیشتری کسب کنید.
در زمان نگارش مقاله، بیش از 100 میلیارد دلار در پروتکلهای دیفای مسدود شده است که در آن میلیون‌ها کاربر از بازدهی بالاتر، تشریفات اداری و بوروکراسی کمتر و بهترین شانس برای دستیابی به سطح سلامت مالی نسبت به بانک‌ها راضی هستند در حالیکه (بانک‌ها) نمی‌توانند با آنها رقابت کنند.
اتخاذ دیفای روندی ست که رشد نمایی داشته است، روندی که انتظار می‌رود همچنان ادامه یابد چرا که نسل جوان نسبت به سیستم مالی قدیمی بیشتر به فناوری بلاکچین و برنامه‌ای کاربردی دیفای اعتماد می‌کند.
افزایش کاربران دیفای
تعداد کاربران دیفای در یک نرخ نمایی در حال افزایش است.
وب 3 همچنین مرزهای بین واقعیت و واقعیت دیجیتال را محو می‌کند، که تأثیر زیادی در صنعت بازی های ویدیویی، مد و پزشکی دارد.
مطمئن هستم که در هفته‌های اخیر در مورد متاورس شنیده‌اید درحالیکه فیسبوک و مایکروسافت درگیر مشارکت گسترده‌ای شده‌اندو میلیاردها دلار برای ایجاد دنیای مجازی خودشان سرمایه‌گذاری کرده‌اند، و متاورس‌های غیرمتمرکز مانند Decentraland، Sandbox و Bloktopia در یوتیوب شاخص شده‌اند.
وب 3 و فناوری بلاکچین بر صنعت چند میلیارد دلاری بازی تأثیر می گذارد و با استفاده از مدل بازی برای کسب درآمد چشم انداز اقتصادی کاملاً جدیدی ایجاد می کند که می تواند اساساً سیستم اقتصادی فعلی ما را مختل کند همانطور که بارها در اینجا از تهوع تبلیغات گفته‌ام.
با توجه به مواردی مانند واقعیت مجازی، واقعیت افزوده و متاورس که درحال حاضر در صحنه هستند، روزهای اولیه وب 3 هستند. محوکردن مرز بین واقعیت و منظر مجازی به عنوان «وب فضایی» شناخته می‌شود که پیشرفت بیشتر وب 3 خواهد بود.
این امر قابلیت‌های موقعیت جغرافیایی پیشرفته، فناوری واقعیت مجازی و واقعیت افزوده، و متاورس‌های وسیع را برجسته می سازد، که بقدری واقع بینانه است که تشخیص بین اشیاء واقعیت مجازی افزوده و اشیاء دنیای واقعی دشوار خواهد بود.
در حالی که وب فضایی بسیار پیچیده‌تر از آن است که بتوان در اینجا به آن پرداخت، اما اساساً یک نقشه برداری فوق واقع گرایانه از کل جهان ما با هر جنبه ای از زندگی (به غیر از زندگی واقعی) متصل و کاملاً تعاملی خواهد بود. دیلویت مقاله عمیق و شگفت انگیزی در مورد مفهوم وب فضایی نوشته است.
وب 3 (Web 3) یا نسل سوم اینترنت چیست؟
وب فضایی
انتقال به وب 3 تحول فناوری اجتناب ناپذیر است، که قابلیت ایجاد، یا ترکیب فناوری بلاکچین برای تبدیل شدن به تحول «مردمی» در این تکامل فناوری وجود دارد.
بسیاری از اقتصاددانان و فن‌آوران برجسته از فناوری بلاک چین به عنوان «انقلاب صنعتی چهارم» یاد میکنند، درحالیکه مقالات فوق‌العاده‌ای مانند شکل‌دهی به انقلاب صنعتی چهارم توسط کلاوس شواب، بنیانگذار و رئیس اجرایی مجمع جهانی اقتصاد با پیشگفتار ساتیا نادلا، مدیر عامل مایکروسافت وجود دارد که در محافل دانشگاهی و تجاری نوشته، منتشر و مطالعه شده است.
همچنین گزارشی عالی از پارلمان اروپا با عنوان «چگونه فناوری بلاکچین می‌تواند زندگی ما را تغییر دهد» وجود دارد، که اگر می‌خواهید اطلاعات بیشتری به دست آورید 28 صفحه را بخوانید، زیرا یک مقاله هرگز نمی‌تواند به تنهایی نوآوری فناوری بلاکچین را منصفانه نشان دهد.
اگر این فناوری آنقدر مختل کننده است که توجه مجمع جهانی اقتصاد و مقامات دولتی در سراسر جهان را به خود جلب می‌کند، ارزش دانستن چیزی در مورد آن را دارد.
بسیاری از افراد از این تحول حمایت میکنند، زیرا نوری از امید برای آینده زیرساخت غیرمتمرکز همتا به همتا و غیرقابل اعتماد است که می‌تواند از سیستم پولی، سیستم مراقبت‌های بهداشتی (عمدتاً هر سیستم زیرساختی) و انتقال رایگان اطلاعات بدون تعصب یا دستکاری پشتیبانی کند؛
زیرا هیچ مقام مرکزی که این برنامه‌ها را پیش می‌برد این زیرساخت‌ها و سیستمها را کنترل نخواهند کرد و ما را از قید دولت‌ها و نهادهایی رها می‌کند که ارزش سود را بر زندگی انسان‌ها ارجح می‌دانند.
همچنین افراد دیگری هستند که احساس میکنند این یک امید واهی، چشم انداز آرمانی، احتمالاً هرج و مرج‌گرایانه و آزادی‌خواهانه است که احتمالاً هرگز محقق نخواهد شد؛
زیرا همان رژیم‌های استبدادی که مردم می‌خواهند از آن نجات پیدا کنند، فناوری بلاکچین و وب 3 را نیز اتخاذ و استفاده میکنند تا اطمینان حاصل کنند که آنها با این نوآوری‌ها سازگار میشوند و با آن تغییر میکنند، و اجازه نمی‌دهند که جایگزین یا زائد شوند که این نیز یک سناریوی بسیار محتمل است.
هر دو سناریو از نظر من خوب است، زیرا ممکن است آنطور که بسیاری می‌خواهند کاملا آرمانی نباشد، اما همچنان نسبت به مسائل فعلی که در فضای وب 2 وجود دارد و برطرف کردن بعضی از آنها به تعویق افتاده است، پیشرفت بسیار زیادی است.
در حالی که برخی رویای آرمانی بلاک چین را در سر دارند، برخی دیگر از نظام استبدادی بلاکچین می ترسند، بیایید تعصبات، امیدها و ترس ها را از بین ببریم و به واقعیت ها نگاه کنیم.
صرف نظر از اینکه فکر می‌کنید بلاکچین و وب 3 به چه آینده‌ای منجر خواهند شد، فناوری بلاکچین دارای مزایای عمده و پتانسیل تقریباً نامحدودی است که عمدتاً توسط نوآوری و تخیل انسان محدود می‌شود.
بلاکچین 101
ویژگی اصلی تعریف کننده وب 3 یک سیستم آرمانی، غیرمترکز، یک سیستم پولی همتا به همتا یا هر نوع سیستم یا زیرساخت دیگری نخواهد بود، و کاملا در فضای مجازی متاورس غوطه‌ور نخواهد شد. درحالیکه که تمام این‌ها ویژگی‌ها، خواص و محصولات بالقوه وب 3 هستند، ویژگی اصلی تعریف کننده وب 3 درواقع قابل‌تایید بودن آن است.
وب 3 (Web 3) یا نسل سوم اینترنت چیست؟
صرف نظر از آنچه که وب 3 برای آینده ترسیم می‌کند، ویژگی که از همه نتایج بالاتر خواهد رفت این است که هر بخشی از داده که برای هر تراکنش در بلاکچین رخ می دهد، غیرقابل دستکاری، دارای برچسب زمان، و ثبت‌شده به صورت عمومی خواهدبود به طوری که همه بتوانند انتقالات داده را تایید و تصدیق کند.
این ویژگی کلیدی و ساده چیزی است که بیشترین تأثیر را در مورد این فناوری دارد. هنگامی که تراکنش‌ها به‌صورت عمومی قابل تأیید باشند، دیگر نیازی به «سخنان کسی» یا اعتماد به اینکه کسی حقیقت را می‌گوید نیست، همه چیز در بلاکچین 100% شفاف است.
ما نمی‌دانیم که برای داده‌ها یا هویت‌های ما چه اتفاقی می‌افتد و هنگامی که بیشتر روزهایمان را به‌صورت آنلاین می‌گذرانیم و اطلاعات بیتشتری از خودمان آپلود میکنیم، این اطلاعات به کجا می‌رود و چگونه استفاده می‌شود؟ وب 3 لایه ای از شفافیت و صداقت که بسیار لازم است را ایجاد می‌کند و همه را وادار می‌کند که اخلاقی‌تر از آنچه امروز هستند رفتار کنند.
با ترکیب قابلیت تأیید با عملکرد قرارداد هوشمند ساخته شده بر روی آن فناوری، ما اکنون در جامعه‌ای زندگی میکنیم که در آن همه چیز مانند ساعت، با دقت ماشین حساب، بدون بی‌اعتمادی، بدون مداخله شخص ثالث، دستکاری، فریب و خطای انسانی در سناریوهای بی‌شماری اجرا می‌شود.
همچنین شما میتوانید اطلاعات کامل و صحیح درباره بلاکچین را از مقاله انواع بلاکچین در سایت ما مشاهده کنید.
فناوری بلاکچین ممکن است شفافیت مورد نیاز برای زندگی در "متاورس" مارک زاکربرگ را فراهم کند.
اگر تعصب را کنار بگذاریم، وب 3 به طور اساسی دامنه آنچه را که بین تعاملات انسان و ماشین وجود دارد را گسترش می‌دهد و شبکه‌های پرداخت یکپارچه همتا به همتای موجود کنونی، جریان‌های اطلاعاتی غنی تر و انتقال داده قابل اعتماد بدون طرف مقابل را همانطور که کاربران رمزارزهای امروزی از آن لذت میبرند، گسترش می‌دهد.
این انقلاب فناورانه از ظهور مدل‌های اقتصادی و کسب‌وکاری جدید بی‌پایان و غیرقابل تصور مانند توانمندسازی گروه‌های اشتراکی جهانی، سازمان‌های خودگردان غیرمتمرکز، و بازارهای مستقل و خودگران حمایت می‌کند. این موارد معنادار هستند چراکه:
جوامع با انتقال ارزش همتا به همتا، قادر به کاهش واسطه‌های شخص ثالث، بازگرداندن ارزش مستقیم به خریداران و تامین کنندگان در یک بازار، کارآمدتر خواهند شد.
یکی از پروژه‌های مورد علاقه من که در حال حاضر در این فضا در حال توسعه است، Authentium است که از فناوری بلاکچین برای حذف واسطه‌های شخص ثالث که اغلب به سوءاستفاده از صنعت زنجیره تامین مشغولند، استفاده می‌کند و به کشاورزان و مزرعه‌داران که هر روز دستان خود را برای تامین غذای این کره خاکی کثیف میکنند، اجازه می‌دهد تا سود بیشتری را برای خود نگه‌دارند.
وب 3 (Web 3) یا نسل سوم اینترنت چیست؟
مالکیت دوطرفه و حاکمیت سیستم‌های غیرمتمرکز می‌تواند امکان همکاری و ایجاد انگیزه را از طریق مدل‌های اقتصادی جدید برای حل مشکلات پیچیده و سطح بالا فراهم کند.
اشخاص مالک داده‌های خود خواهند بود و دیگر بدون رضایت آنها به بالاترین قیمت پیشنهادی فروخته نمی‌شود.
تمرکززدایی مشکل وابستگی به پلتفرم یا شرکت را حل می‌کند و به طور مؤثر از سرمایه‌گذاری‌های کارآفرینی و کسب‌وکاری در برابر ریسک‌های آینده محافظت می‌کند.
اقدامات امنیتی، تأیید و اعتبار‌سنجی بهبود‌یافته توسط انسان‌ها، شرکت‌ها و ماشین‌ها اطلاعات را به اشتراک می‌گذارند.
در حال حاضر ادغام بلاکچین با وب 3 نیز درحال تغییر شکل دادن کامل مدل اقتصادی جهانی که ما می‌شناسیم با سرازیر کردن میلیاردها دلار به پلتفرم‌های مالی غیرمتمرکز است و پول را از صنعت بانکداری و سرمایه‌گذاری سنتی و وسایل سرمایه‌گذاری سنتی مانند طلا و املاک و مستغلات دور نگه می‌دارد.
بسیاری از استراتژیست ها و سرمایه گذاران کلیدی این حوزه مانند رائول پال و مایکل سیلور از این انقلاب به عنوان "بزرگترین انتقال ثروت در تاریخ بشر" یاد می کنند و مقالهای از یاهو بیان می کند که 47٪ از میلیونرهای نسل هزاره حداقل 25٪ از ثروتشان در ارزهای دیجیتال است.
این نسل هزاره‌ها مبتکران و رویان‌پردازان فردا هستند، بنابراین اگر آنها اکنون به بلاکچین ایمان دارند، بعید است که سرمایه‌گذاری کسب‌وکاری آینده آنها در این حوزه نباشد و شرکت‌ها این فناوری را برای جلب نسل‌های جوانتر با توسعه بلاکچین در کنار وب 3 ادغام نکنند.
جالب اینجاست که گری جنسلر، رئیس کمیسیون بورس و اوراق بهادار (SEC) ایالات متحده نیز اخیرا اعلام کرده و اعتراف کرده‌است که بیتکوین مستقیما با سیستم بانکی ایالات متحده رقابت می کند.
وب 3 (Web 3) یا نسل سوم اینترنت چیست؟
بیتکوین دارایی با بهترین عملکرد
بیتکوین دارایی با بهترین عملکرد در دهه اخیر بوده است و میلیاردها دلار از بازارهای سنتی به نفع خود خارج کرده است. تصویر از یاهو
در حالی که هنوز مشخص نیست که آیا وب 3 ما را از ظلم‌هایی که در حال حاضر در فعلی وب 2 تجربه میکنیم نجات خواهد داد یا خیر، اما این بهترین تصویری است که ما داریم و در حال حاضر واحه های درخشانی توسط وب 3 ارائه شده است.
شبکه‌هایی مانند بیتکوین و اتریوم همچنان به کاربران در برابر هجومی که همه ما در تعاملات روزانه با وب ۲.۰ با آن روبرو هستیم، پناه می‌دهند.
وب 3 ممکن است "درهم نشکند" و جایگزین سیستم فعلی نشود، اما فرصت بزرگی برای رفع بسیاری از جنلبه‌هایی دارد که ما هنگامی که در تمرکززایی، نظارت، کسب درآمد از داده های انسانی با آن روبرو می‌شویم شکست می‌خوریم و بانک‌ها، فناوری‌های بزرگ و دولت‌ها با انسان ها به عنوان شهروندان درجه دوم برخورد میکنند.
همانطور که در بیوگرافی بیان کردم "فناوری بلاکچین ممکن است همه چیز و آخر همه چیز نباشد، اما بهترین فرصتی است که داریم"، و پتاسنیلی که ادغام بلاکچین برای شکل دادن به تمام جنبه های زندگی ما در حین ورود به وب 3 دارد، غیر قابل درک است.
جمع بندی درباره وب 3
در حالی که وب 3 ممکن است انقلابی را که بسیاری از مردم امیدوارند به ارمغان بیاورد و «قدرت مردم» ایجاد کند یا نکند، فناوری بلاکچین همچنان نقش بزرگی را در تمام صنایعی که ارتباطی با اینترنت دارند، ایفا خواهدکرد.
این موضوع کاملا مشهود است که دولت‌ها و غول‌های فناوری میلیاردها دلار در زیرساخت های بلاکچین سرمایه‌گذاری میکنند.
در حالی که وب 3 در حال انتقال ما به آینده‌ای است که واقعیت را با واقعیت مجازی ترکیب می‌کند و جنبه‌های یادگیری ماشین و هوش مصنوعی را برای ایجاد تعاملات ما با دستگاه‌ها شبیه به انسان یکی می‌کند، لایه بلاکچین پیشنهاد بسیار جالبی را به آنچه که در زندگی فیزیکی و دیجیتالی ما امکان‌پذیر است اضافه می کند.
ظهور سازمان‌های خودگردان غیرمتمرکز (DAO) ساخته شده بر پایه بلاکچین، مطمئنا گزاره جالبی برای شرکت‌های بزرگ مانند آتاری است که به دنبال سپردن کنترل شعبه‌ای از کسب‌وکارشان به جامعه و بسیاری از کسب‌وکارهای موفق و تیم‌هایی همچون Uniswap و Compound Finance هستند تا کنترل اداره کامل کسب‌وکار خود را به جامعه آنها واگذار کنند.
سازمان‌های خودگران غیرمتمرکز شاید عادلانه‌ترین و دموکراتیک‌ترین مدل کسب‌وکاری را که بشر تا کنون از آن برخوردار بوده است، ارائه میکنند.
جهت دیدن بهترین آموزش ارز دیجیتال به سایت نعیم حشم بان مراجعه فرمایید.
استخر ماینینگ یا استخراج (Mining Pool) چیست و چگونه کار می‌کند؟
استخر ماینینگ یا استخراج (Mining Pool) چیست و چگونه کار می‌کند؟
استخر ماینینگ یا استخراج (Mining Pool) چیست و چگونه کار می‌کند؟
بیتکوین و اتریوم چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
بیتکوین و اتریوم چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
بیتکوین و اتریوم چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
بیتکوین و اتریوم چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
بیتکوین و اتریوم چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
5 پلتفرم وام دهی ارز دیجیتال: هولد و درآمد بیشتر
5 پلتفرم وام دهی ارز دیجیتال: هولد و درآمد بیشتر
5 پلتفرم وام دهی ارز دیجیتال: هولد و درآمد بیشتر
5 پلتفرم وام دهی ارز دیجیتال: هولد و درآمد بیشتر
بخشی از NFTهای کلکسیون کریچرتداز، برگرفته از سایت 
کلاهبرداری NFT: چگونه در دام کلاهبرداری ها نیافتیم و در امان بمانیم!
کلاهبرداری فیشنگ از طریق پیام خصوصی در دیکسورد - شخص جاعل تظاهر می‌کند ربات دیسکورد است.
پروژۀ Big Daddy Aple Club توسط Decrypt
ویدیوی یوتیوب از CrytpoJardin درباره هک متامسک
کلاهبرداری NFT: چگونه در دام کلاهبرداری ها نیافتیم و در امان بمانیم!
راهنمای کامل استپن stepn: اکتیویشن کد، راهنمای انتخاب اسنیکر و ترفندها
راهنمای کامل استپن stepn: اکتیویشن کد، راهنمای انتخاب اسنیکر و ترفندها
راهنمای کامل استپن stepn: اکتیویشن کد، راهنمای انتخاب اسنیکر و ترفندها
راهنمای کامل استپن stepn: اکتیویشن کد، راهنمای انتخاب اسنیکر و ترفندها
راهنمای کامل استپن stepn: اکتیویشن کد، راهنمای انتخاب اسنیکر و ترفندها
راهنمای کامل استپن stepn: اکتیویشن کد، راهنمای انتخاب اسنیکر و ترفندها[/caption]
راهنمای کامل استپن stepn: اکتیویشن کد، راهنمای انتخاب اسنیکر و ترفندها
راهنمای کامل استپن stepn: اکتیویشن کد، راهنمای انتخاب اسنیکر و ترفندها
راهنمای کامل استپن stepn: اکتیویشن کد، راهنمای انتخاب اسنیکر و ترفندها
راهنمای کامل استپن stepn: اکتیویشن کد، راهنمای انتخاب اسنیکر و ترفندها
راهنمای کامل استپن stepn: اکتیویشن کد، راهنمای انتخاب اسنیکر و ترفندها
راهنمای کامل استپن stepn: اکتیویشن کد، راهنمای انتخاب اسنیکر و ترفندها
راهنمای کامل استپن stepn: اکتیویشن کد، راهنمای انتخاب اسنیکر و ترفندها
راهنمای کامل استپن stepn: اکتیویشن کد، راهنمای انتخاب اسنیکر و ترفندها
راهنمای کامل استپن stepn: اکتیویشن کد، راهنمای انتخاب اسنیکر و ترفندها
راهنمای کامل استپن stepn: اکتیویشن کد، راهنمای انتخاب اسنیکر و ترفندها
صرافی‌های غیرمتمرکز چگونه کار میکنند؟
تجربه کاربری
بررسی ارز دیجیتال سیف مون: کلاهبرداری پانزی یا پروژه خوب؟
بررسی ارز دیجیتال سیف مون: کلاهبرداری پانزی یا پروژه خوب؟
بررسی ارز دیجیتال سیف مون: کلاهبرداری پانزی یا پروژه خوب؟
بررسی ارز دیجیتال سیف مون: کلاهبرداری پانزی یا پروژه خوب؟
بررسی ارز دیجیتال سیف مون: کلاهبرداری پانزی یا پروژه خوب؟